บันทึกอนุทิน
วิชา การจัดประสบการณ์คณิตศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย
อาจารย์ผู้สอน อาจารย์ตฤณ แจ่มถิน
วัน/เดือน/ปี วันศุกร์ที่ 10 มกราคม พ.ศ. 2557
ครั้งที่ 6 เวลาเรียน 14.10-17.30 น. ห้อง 432 อาคาร 4
เวลาเข้าสอน 14.10 เวลาเข้าเรียน 14.10 เวลาเลิกเรียน 17.30
ความรู้ที่ได้รับในวันนี้ ...
กกรอบมาตรฐานการเรียนรู้คณิตศาสตร์ปฐมวัย
เด็กปฐมวัยรู้อะไรในคณิตศาสตร์
-
ให้เด็กได้เตรียมความพร้อมในด้านต่างๆทางคณิตศาสตร์ที่เป็นพื้นฐานการเรียนรู้คณิตศาสตร์ในชั้นประถมศึกษา
- สาระและมาตรฐานการเรียนรู้
- สาระที่ 1 : จำนวนและการดำเนินการ
- สาระที่ 2 : การวัด
- สาระที่ 3 : เรขาคณิต
- สาระที่ 4 : พีชคณิต
- สาระที่ 5 : การวิเคราะห์ข้อมูลและความน่าจะเป็น
- สาระที่ 6 : ทักษะและกระบวนทางการคณิตศาสตร์
คุณภาพของเด็กเมื่อจบการศึกษาปฐมวัย
1. มีความคิดสร้างสรรค์
Mathematical Thinking
- จำนวนนับ 1 ถึง 20
( ขั้นต่ำเด็กต้องนับได้ )
- เข้าใจหลักการนับ
- รู้ค่าจำนวน
- เปรียบเทียบ
เรียงลำดับ
- รู้จักตัวเลขฮินดูอาโรบิกและตัวเลขไทย
- การรวมและแยกกลุ่ม
2. มีความรู้
ความเข้าใจ พื้นฐานเกี่ยวกับความยาว น้ำหนัก ปริมาตร เงินและเวลา
- เปรียบเทียบ
เรียงลำดับและวัดความยาว น้ำหนัก ปริมาตร
- รู้จักเงินเหรียญและธนบัตร
- เข้าใจเกี่ยวกับเวลาและคำที่ใช้บอกช่วงเวลา
3. มีความรู้
ความเข้าใจพื้นฐานทางเรขาคณิต
- ตำแหน่ง ทิศทาง
ระยะทาง
- รูปเรขาคณิตสามมิติและรูปเรขาคณิตสองมิติ
4.มีความรู้
ความเข้าใจแบบรูปของที่มีรูปร่าง ขนาด สี ที่สัมพันธ์อย่างใดอย่างหนึ่ง
5. มีส่วนร่วมในการให้และนำเสนอข้อมูลในรูปแผนภูมิอย่างง่าย
6. มีทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่จำเป็น
( มี 7 ทักษะ )
สาระและมาตรฐานการเรียนรู้คณิตศาสตร์ปฐมวัย
มาตรฐานการเรียนรู้
เป็นเป้าหมายสำคัญในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ให้กับเด็ก
รวมทั้งเป็นแนวทางในการกำกับ ตรวจสอบ และประเมินผล มาตรฐานการเรียนรู้จัดให้อยู่ภายใต้สาระหลัก
ดังนี้
สาระที่ 1 : จำนวนและการดำเนินการ
มาตรฐาน ค.ป. 1.1 : เข้าใจถึงความหลากหลายของการแสดงจำนวน
และการใช้จำนวนในชีวิตจริง
สาระที่ 2
: การวัด
มาตรฐาน
ค.ป. 2.1 : เข้าใจพื้นฐานเกี่ยวกับการวัด ความยาว น้ำหนัก
ปริมาตร เงิน และเวลา
สาระที่ 3
: เรขาคณิต
มาตรฐาน
ค.ป. 3.1 : รู้จักใช้คำในการบอกตำแหน่ง ทิศทาง
และระยะทาง
มาตรฐาน ค.ป. 3.2 : รู้จัก จำแนกรูปเรขาคณิต
และเข้าใจการเปลี่ยนแปลงรูปเรขาคณิตที่เกิดจากการจัดกระทำ
สาระที่ 4
: พีชคณิต
มาตรฐาน
ค.ป. 4.1 : เข้าใจแบบรูปและความสัมพันธ์
สาระที่ 5
: การวิเคราะห์ข้อมูลและความน่าจะเป็น
มาตรฐาน
ค.ป. 5.1 : รวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวกับตนเองและสิ่งแวดล้อม
และนำเสนอ
สาระที่ 6 : ทักษะกระบวนการทางคณิตศาสตร์
การจัดประสบการณ์การเรียนรู้ ครูควรคอยสอดแทรกทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์ตามความเหมาะสมกับระดับอายุ
ข้อมูลเพิ่มเติม
นางเชอรี่
อยู่ดี หัวหน้าสาขาคณิตศาสตร์ประถมศึกษา สสวท.
ประธานคณะกรรมการกำหนดแนวทางการจัดทำคู่มือกรอบมาตรฐานการเรียนรู้คณิตศาสตร์ปฐมวัย
ตามหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2546
ได้กล่าวถึงปัจจัยสำคัญของการจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์ว่า “ปัจจัยสำคัญที่ทำให้การจัดประสบการณ์เรียนรู้คณิตศาสตร์บรรลุมาตรฐานการเรียนรู้มี
4 ประการ ได้แก่ ผู้บริหาร ซึ่งมีบทบาทในการจัดสรรงบประมาณ
จัดหาสื่ออุปกรณ์ที่ใช้ในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ให้เพียงพอ
การบริหารประสานงาน วางแผนกำกับดูแล สร้างขวัญกำลังใจครูผู้สอน ส่งเสริมความสามารถของเด็กทุกด้าน
วางนโยบายการนิเทศภายในให้ชัดเจน
และประเมินผลการปฏิบัติงานของครูผู้สอนรอบด้านอย่างยุติธรรม ครูผู้สอน ซึ่งควรจะมีการพัฒนาความรู้
จัดกิจกรรมหลากหลาย มีจรรยาบรรณในวิชาชีพครู
เด็ก ต้องมีความสนใจใฝ่รู้ ช่างสังเกต ซักถาม คาดเดา อธิบายเหตุผลของตนเอง
สภาพแวดล้อม หรือความพร้อมของสถานศึกษา ห้องเรียน นอกจาก4 4
ปัจจัยดังกล่าวแล้วยังต้องการบทบาทการสนับสนุนจากผู้ปกครองด้วย”
คุณภาพทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัย
ในแต่ละช่วงอายุ มีความซับซ้อนแตกต่างกัน ดังนี้
คุณภาพทางคณิตศาสตร์ของเด็กอายุ 3 ปี ควรมีความสามารถดังนี้
1. มีความรู้
ความเข้าใจและมีพัฒนาการด้านความรู้สึกเชิงจำนวน เกี่ยวกับจำนวนนับไม่เกินห้า
และเข้าใจเกี่ยวกับการรวมกลุ่ม และการแยกกลุ่ม
2. มีความรู้
ความเข้าใจเกี่ยวกับความยาว น้ำหนัก
ปริมาตร และเวลา สามารถเปรียบเทียบ
และใช้คำเกี่ยวกับการเปรียบเทียบความยาว น้ำหนัก และปริมาตร และเวลา สามารถเปรียบเทียบ
และใช้คำเกี่ยวกับการเปรียบเทียบความยาว
น้ำหนัก และปริมาตร
สามารถบอกกิจกรรมหรือเหตุการณ์ในชีวิตประจำวันที่เกิดขึ้นในช่วงเวลากลางวันและกลางคืน
3. มีความรู้
ความเข้าใจเกี่ยวกับตำแหน่ง สามารถใช้คำบอกตำแหน่งของสิ่งต่าง ๆ รู้จักทรงกลม
ทรงสี่เหลี่ยมมุมฉากจากสิ่งต่างๆ ในชีวิตประจำวัน
และใช้ทรงกลม ทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก สร้างสรรค์งานศิลปะ
คุณภาพทางคณิตศาสตร์ของเด็กอายุ 4 ปี
ควรมีความสามารถดังนี้
1. มีความรู้
ความเข้าใจและมีพัฒนาการด้านความรู้สึกเชิงจำนวน เกี่ยวกับจำนวนนับไม่เกินสิบ
และเข้าใจเกี่ยวกับการรวมกลุ่ม และการแยกกลุ่ม
2. มีความรู้
ความเข้าใจเกี่ยวกับความยาว น้ำหนัก
ปริมาตร และเวลา
สามารถเรียงลำดับความยาว น้ำหนัก ปริมาตร และเวลา สามารถบอกกิจกรรมหรือเหตุการณ์ในชีวิตประจำวันที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาเช้า
เที่ยง เย็น และเรียงลำดับกิจกรรม
หรือเหตุการณ์ในชีวิตประจำวันตามช่วงเวลา
3.มีความรู้
ความเข้าใจเกี่ยวกับตำแหน่ง สามารถใช้คำบอกตำแหน่งและแสดงของสิ่งต่าง ๆ
สามารถจำแนกทรงกลม ทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก
และใช้ทรงกลม ทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก กรวย ทรงกระบอกสร้างสรรค์งานศิลปะ
4.มีความรู้
ความเข้าใจ แบบรูปของรูปที่มีรูปร่าง ขนาด สี ที่สัมพันธ์กันอย่างใดอย่างหนึ่ง
สามารถทำตามแบบรูปที่กำหนด
คุณภาพทางคณิตศาสตร์ของเด็กอายุ 5 ปี
ควรมีความสามารถดังนี้
1. มีความรู้
ความเข้าใจและมีพัฒนาการด้านความรู้สึกเชิงจำนวน เกี่ยวกับจำนวนนับไม่เกินสิบ
และเข้าใจเกี่ยวกับการรวมกลุ่ม และการแยกกลุ่ม
2. มีความรู้
ความเข้าใจเกี่ยวกับความยาว น้ำหนัก
ปริมาตร และเวลา
สามารถเรียงลำดับความยาว น้ำหนัก ปริมาตร และเวลา สามารถบอกกิจกรรมหรือเหตุการณ์ในชีวิตประจำวันที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาเช้า
เที่ยง เย็น และเรียงลำดับกิจกรรม
หรือเหตุการณ์ในชีวิตประจำวันตามช่วงเวลา
3. มีความรู้
ความเข้าใจเกี่ยวกับตำแหน่ง สามารถใช้คำบอกตำแหน่งและแสดงของสิ่งต่าง ๆ
สามารถจำแนกทรงกลม ทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก
และใช้ทรงกลม ทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก กรวย ทรงกระบอกสร้างสรรค์งานศิลปะ
4. มีความรู้
ความเข้าใจ แบบรูปของรูปที่มีรูปร่าง ขนาด สี ที่สัมพันธ์กันอย่างใดอย่างหนึ่ง
สามารถทำตามแบบรูปที่กำหนด
การจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์ของเด็ก
ต้องคำนึงถึงขั้นตอนการเรียนรู้ของเด็ก ได้แก่ ทบทวนความรู้พื้นฐาน สอนเนื้อหาใหม่ สรุปสาระสำคัญทางคณิตศาสตร์ ฝึกทักษะหรือฝึกปฏิบัติ นำความรู้ไปใช้ วัดและประเมินผล ตัวอย่างรูปแบบของการจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์ระดับปฐมวัยที่น่าสนใจ
อาทิ การเรียนรู้จากการปฏิบัติจริง การเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ การเรียนรู้จากการใช้คำถาม เป็นต้น
“ครูผู้สอนจำเป็นต้องศึกษาและทำความเข้าใจ
เกี่ยวกับมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วัด สาระการเรียนรู้และสาระสำคัญทางคณิตศาสตร์ ในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้สำหรับเด็กปฐมวัย
ครูต้องยึดเด็กเป็นสำคัญ กล่าวคือ การเรียนรู้โดยให้เด็กมีส่วนร่วมรู้ ร่วมคิด
ร่วมทำ
ควรคำนึงถึงความสนใจและความแตกต่างของเด็กแต่ละคน
การจัดประสบการณ์การเรียนรู้จึงควรหลากหลาย อาจจัดให้ทำกิจกรรมร่วมกันทั้งชั้น
ทำในกลุ่มย่อย ทำเป็นรายบุคคล สถานที่ควรมีทั้งในห้องเรียน นอกห้องเรียน
บริเวณโรงเรียน และศึกษาจากแหล่งเรียนรู้ในชุมชนหรือในท้องถิ่น” นางเชอรี่ อยู่ดี กล่าว
นอกจากนั้น
เทคนิคการจูงใจให้เด็กๆ สนุกกับการเรียนคณิตศาสตร์อีกอย่าง คือ
ให้เด็กได้เรียนรู้และค้นพบสิ่งท้าทาย
ด้วยกิจกรรมและเกมที่ช่วยฝึกทักษะคณิตศาสตร์ให้เด็กได้ร่วมสนุกพร้อมสอดแทรกเนื้อหาความรู้เข้าไป
ทั้งนี้
สสวท. ได้จัดทำแผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์ปฐมวัย ตามสาระ มาตรฐาน
และตัวชี้วัด รวมทั้งตัวอย่างกิจกรรมไว้อย่างละเอียดและชัดเจน
เพื่อให้ครูและผู้เกี่ยวข้องใช้เป็นแนวทางจัดประสบการณ์การเรียนรู้คณิตศาสตร์ปฐมวัย
ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ซึ่งสอดคล้องกับกรอบมาตรฐานการเรียนรู้คณิตศาสตร์ปฐมวัย ตามหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช
2546
และสามารถเชื่อมต่อกับสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1
ของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
การนำความรู้ไปใช้...
1. การเรียนรู้คณิตศาสตร์ระดับปฐมวัย
มุ่งหวังให้เด็กทุกคนได้เตรียมความพร้อมด้านต่าง ๆ ทางคณิตศาสตร์
2. พัฒนาความคิด
ทำให้มนุษย์คิดอย่างมีเหตุผล เป็นระบบ มีแบบแผน
3. คณิตศาสตร์สามารถพัฒนาเสริมสร้างให้เด็กมีความรู้ความเข้าใจในธรรมชาติและสิ่งต่างๆ
รอบตัว
